جوش شیرین که با نام علمی بی کربنات سدیم شناخته میشود کریستال‌های سفید رنگی با فرمول شیمیایی NaHCO3 هستند. این ماده کاربرد گسترده‌ای در تهیه مواد غذایی و مواد شوینده دارد. همچنین، گاهی اوقات از آن برای تهیه محصولات آرایشی بهداشتی استفاده میشود. در این متن به بررسی خصوصیات و کاربرد جوش شیرین می‌پردازیم.
فهرست مطالب
جوش شیرین چیست؟
جوش شیرین (sodium bicarbonate) یک ترکیب یونی است که از کاتیون سدیم و آنیون بی کربنات تشکیل شده است. همانند سایر ترکیبات یونی، وقتی این ماده در آب حل شود، به یون‌های تشکیل دهنده‌ی خود تجزیه میشود. کریستال‌های این ماده فاقد بو هستند و طعم تلخی دارند.
کاربرد جوش شیرین
سدیم بی کربنات در تهیه کیک، شیرینی و مواد شوینده، خمیر دندان و ماسکهای پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیرینی پزی
در بسیاری از دستورات پخت کیک به واژه بکینگ پودر برمی‌خوریم. جالب است بدانید در ساختار بکینگ پودر از جوش شیرین استفاده شده است. این ماده در معرض حرارت گاز کربن دی اکسید تولید کرده و باعث پف کردن کیک و کلوچه میشود.
تولید مواد شوینده
این ماده یک عامل لکه بر موثر است که در تهیه بسیاری از مواد شوینده مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از کاربردهای این ماده در شوینده‌های لباس، این است که می‌تواند بوی بد لباس را از بین ببرد. بی کربنات سدیم به دلیل خاصیت قلیایی خود، در تنظیم اسیدیته محصولات شوینده نیز نقش دارد.
محصولات بهداشتی
بی کربنات سدیم در تهیه محصولات بهداشتی مانند خمیردندان و دئودورانت‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برخی افراد از این ماده برای ساخت ماسکهای خانگی استفاده می‌کنند.
خواص جوش شیرین برای دندان
این ماده لکه‌های ایجاد شده روی دندان را از بین می‌برد و باعث ایجاد طعم مطبوعی در خمیردندان میشود. اگر خمیردندان اسیدی باشد، پوسیدگی دندان ایجاد میشود. وجود بی کربنات سدیم یا جوش شیرین در فرمولاسیون خمیردندان به تنظیم pH کمک می‌کند.
همچنین باکتری‌های دهان بوی نامطبوعی ایجاد می‌کنند. جوش شیرین خمیردندان در کاهش بوی بد دهان نقش موثری دارد.
خواص جوش شیرین برای پوست
لایه بردار
بی کربنات سدیم یک لایه بردار ملایم است که سلول‌های مرده سطح پوست را از بین می‌برد. هر چند اگر بیش از انداره از ماسکهای حاوی جوش شیرین برای پوست استفاده کنید، امکان بروز حساسسیت پوستی بوجود می‌آید.
درمان آکنه
یکی یگر از مزایای این ماده برای پوست شما درمان آکنه است. جوش شیرین برای پوست شما خاصیت ضد التهاب دارد و آکنه را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد. شما میتوانید مقدار کمی از این ماده را در آب حل کنید و برای مدت کوتاهی آن را روی پوست خود قرار دهید. پس از چند دقیقه ماسک را با آب بشویید. توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه این ماسک باعق بهم خوردن pH پوست میشود.
نیش حشرات
نیش حشرات باعث التهاب و خارش پوست میشود. جوش شیرین یا سدیم بی کربنات برای پوست خاصیت ضد التهاب دارد. به همین دلیل، میتوان از این ماده جهت کاهش خارش و التهاب ناشی از نیش حشرات استفاده کرد.
حتما پس از استفاده از ماسکهای حاوی سدیم بی کربنات از مرطوب کننده استفاده کنید تا از خشکی پوست جلوگیری کرده باشید.
جوش شیرین برای گیاهان
سدیم بی کربنات یک آفت کش و قارچ کش برای گیاهان است. در این قیمت به بررسی فواید این ماده برای گیاهان می‌پردازیم.
قارچ کش
اگر گیاه شما نیز به دلیل قارچ به سفیدک سطحی مبتلا شده است، میتوانید مقداری بکینگ پودر را با آب مخلوط کرده و آن را به برگ‌های گیاه اسپری کنید. لازم به ذکر است که استفاده بیش از اندازه این محلول باعث بهم خوردن pH خاک میشود.
از بین بردن علف‌های هرز
وقتی این ماده را مستقیما روی علف‌های هرز بریزیم، به از بین رفتن آنها کمک می‌کند.
تنظیم اسیدیته خاک
برخی گیاهان در خاک قلیایی رشد بهتری دارند. شما میتوانید پس از مشورت با یک گیاه پزشک، از بی کربنات سدیم برای قلیایی کردن خاک گیاهان استفاده کنید.
جمع بندی
جوش شیرین یک ماده قلیایی است که تحت عنوان سدیم بی کربنات نیز شناخته میشود. این ماده کاربرد گسترده‌ای در آشپزی، شیرینی پزی، تهیه ماسک و کشاورزی دارد. از جمله خواص سدیم بی کربنات برای پوست میتوان به لایه برداری و از بین بردن آکنه اشاره کرد. خواص جوش شیرین در خمیردندان شامل از بین بردن بوی بد دهان و کمک به تنظیم اسیدیته محصول است. این ماده باعث از بین رفتن قارچ و سفیدک روی گیاهان میشود.
سوالات متداول
آیا جوش شیرین برای دندان ضرر دارد؟
خیر، استفاده از این ماده برای دندان ضرر ندارد اما نباید بیش از روزی یکبار از آن استفاده کرد.
آیا جوش شیرین همان بکینگ پودر است؟
خیر. جوش شیرین تحت عنوان سدیم بی کربنات هم شناخته میشود. این ماده با بکینگ پودر متفاوت است.
آیا جوش شیرین برای پوست ضرر دارد؟
این ماده لایه بردار خوبی برای پوست است و خاصیت ضد باکتری دارد. بهتر است این ماده به صورت خالص استفاده نشود و حتما آن را با آب یا روغن ترکیب کنید.
جوش شیرین از کجا تهیه کنیم؟
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد قیمت و روش خرید این ماده با همکاران ما در صنایع شیمیایی تهران تماس بگیرید.
جوش شیرین اسیدی است یا قلیایی؟
سدیم بی کربنات مادهای قلیایی است. این ماده pH محصولات را کاهش میدهد.