دی سدیم هیدروژن فسفات (Sodium hydrogen phosphate)، ترکیبی شیمیایی است که با نام دی سدیم فسفات، سدیم هیدروژن فسفات، سدیم فسفات دی بازیک و دی بازیک سدیم فسفات نیز شناخته میشود. این ماده به صورت کریستال یا پودر سفید رنگ با خلوص 99% یافت میشود و به اختصار به آن DSP نیز میگویند.
این ماده در دو شکل بدون آب و آبدار وجود دارد. فرمهای آبدار آن شامل دی سدیم هیدروژن فسفات 12 آبه، 7 آبه و 2 آبه است که هرکدام ویژگیهای فیزیکی متفاوتی دارند. همچنین این ماده در دو گرید دی سدیم هیدروژن فسفات صنعتی و خوراکی یافت میشود. کاربرد اصلی این ماده به عنوان نگهدارنده و طعمدهنده است و از آن به منظور کنترل pH، تنظیم اسیدیته و رنگ استفاده میشود. به طور کلی، در مواردی که میخواهیم خاصیت قلیایی یک ماده را کاهش دهیم از DSP استفاده میکنیم. از این ویژگی DSP در تولید مواد آرایشی و بهداشتی نیز بهره میبرند.
خرید
بهمنظور خرید دی سدیم فسفات با کیفیت خوب و قیمت مناسب و همچنین دریافت اطلاعات بیشتر با واحد فروش و پشتیبانی تماس بگیرید. ما به تمامی سوالات شما درباره این ماده پاسخ میدهیم.
دی سدیم هیدروژن فسفات چیست؟
دی سدیم هیدروژن فسفات با فرمول شیمیایی Na2HPO4 ترکیبی است که معمولا به منظور تنظیم اسیدیته به کار برده میشود و ساختار آن به شکل زیر است. DSP به شکل آبدار و بدونآب وجود دارد. زمانی که آبدار باشد به صورت کریستالی و حالت بدون آب آن، پودری است. دی سدیم فسفات آبدار به فرمهای دو آبه، هفت آبه و دوازده آبه وجود دارد و در دو گرید خوراکی و صنعتی یافت میشود.
ویژگیها و خواص
برخی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی این ماده در جدول زیر آمده است.
شکل ظاهری | کریستال و پودر سفیدرنگ |
جرم مولی (بدون آب) | 141.96g/mol |
چگالی | 1.7g/cm3 |
نقطه ذوب | 250 درجه، نقطهجوش ندارد و تجزیه میشود. |
CAS N.O | 7558-79-4(بدون آب)
10028-24-7(دو آبه) 7782-85-6(هفت آبه) 10039-32-4(دوازده آبه) |
این ماده جامدی سفیدرنگ و بدون بو با خاصیت اسیدی است که در آب حلالیت خوبی دارد ولی در الکل حل نمیشود. حلالیت DSP در دمای اتاق برابر با 11.8g در 100ml آب است.
روش تولید
معمولاً DSP از واکنش فسفریک اسید (H3PO4) و هیدروکسید و یا کربنات فلزات قلیایی تهیه میشود. این فلزات قلیایی معمولاً سدیم و یا پتاسیم هستند و اغلب فرم هیدروکسید آنها از واکنش نمک کلرید آنها با آب به دست میآید.
کاربرد
این ماده، مادهای شیمیایی است که به غذاها، مواد آرایشی و بهداشتی و محصولات دیگر افزوده میشود و نگهدارنده و طعمدهنده خوبی است؛ که بهعنوان افزودنی به غلات، حبوبات و غذاهای فراوری شده اضافه میشود.
صنایع غذایی:
این ماده در غذاهای بستهبندی شده و فراوری شدهای مانند شیر و محصولات لبنی، مخلوط چربی و مایعات دیگر را یکنواخت میکند و نقش امولسیفایر دارد.
همچنین، به منظور افزایش ماندگاری، بهبود طعم و کنترل pH و رنگ از آن استفاده میشود. برخی از غذاهایی که این ماده به آنها افزوده میشود عبارتند از:
- خامه زده شده
- پنیر
- بستنی
- شیر
- ماست
- غذاهای دریایی
- گوشت
- پاستا
- پودر ژله
مواد آرایشی و بهداشتی:
این ماده در مواد آرایشی، کرمهای پوست و شامپوها به کار میرود و به کنترل pH محصولاتی که خاصیت قلیایی زیادی دارند کمک میکند. خاصیت قلیایی زیاد میتواند منجر به خشکی پوست و ازبینرفتن چربی آن شود. همچنین، استفاده از آن از زنگزدگی بستهبندیهای فلزی جلوگیری میکند.
برخی مواد آرایشی و بهداشتی که از این ماده در تهیه آنها استفاده میشود عبارتند از:
- دهانشویه
- کرمپودر
- رنگ مو
- کرم پوست
- کرم ضدآفتاب
در مصارف دیگر مانند خاموشکردن آتش و تصفیه آب و… نیز به کار میرود.
تصفیه آب
یکی دیگر ازکاربردهای این ماده به عنوان آنتی اسکالانت در تصفیه آب به روش اسمز معکوس است. معمولا آنتی اسکالانت به عنوان عامل بازدارنده رسوب در اسمز معکوی مورد استفاده قرار میگیرد. درواقع، در فرایند اسمز معکوس ما با استفاده از غشاء نیمه تراوا آب تمیز را از آب آلوده بیرون میآوریم. به همین دلیل، عدم ته نشینی رسوبات مختلف روی غشاء بسیار خائز اهمیت است.
بازار خرید و فروش دی سدیم فسفات
بازار این ماده فرصت توسعه و رشد دارد. با اینکه هم اکنون این ماده در صنایع مختلف کاربرد دارد؛ ولی با پیشرفت صنعت دارو و غذا و مواد شیمیایی ممکن است که کاربردهای دیگری نیز برای این ماده یافت شود. افزایش تمایل مردم به کالاها و غذاهای ارگانیک منجر به افزایش تقاضا برای این ماده میشود.
خطرات و MSDS دی سدیم هیدروژن فسفات
استنشاق این ماده منجر به سرفه و گلودرد میشود بنابراین در صورت بروز چنین مشکلی به مکانی بروید که هوای آزاد تنفس کنید و اگر علائم ادامه داشت به توصیههای پزشکی عمل نمایید.
تماس این ماده با پوست و چشم منجر به سرخی و درد میشود. در صورت تماس با پوست و چشم، با آب زیاد شستشو دهید و اگر علائم ادامه پیدا کرد به توصیههای پزشکی عمل نمایید.
بلعیدن آن منجر به شکمدرد و اسهال میشود. در صورت بلعیدن، دهانتان را با آب فراوان بشویید و سپس به توصیههای پزشکی عمل نمایید.
بهمنظور پیشگیری، از تهویه مناسب، دستکش محافظ و عینک آزمایشگاهی استفاده کنید.
جمعبندی
سدیم هیدروژن فسفات (DSP)، با فرمول شیمیایی Na2HPO4 جامدی سفیدرنگ است که شکلهای زیادی از آن شامل آبدار و بدون آب وجود دارد. کاربرد عمده آن در تنظیم اسیدیته است و از آن بهعنوان نگهدارنده و طعمدهنده نیز استفاده میکنند. این ماده کاربرد زیادی در تهیه غذاها و محصولات آرایشی و بهداشتی دارد. معمولا DSP از واکنش فسفریک اسید و کربنات فلزات تولید میشود.
سؤالات متداول
1-جرم مولکولی دی سدیم هیدروژن فسفات چیست؟
جرم مولکولی Na2HPO4 بدون آب برابر با 141.96g/mol است.
2-آیا سدیم هیدروژن فسفات صنعتی و خوراکی دارد؟
بله این ماده در دو گرید صنعتی و خوراکی یافت میشود.
3–فرمول دی سدیم فسفات چیست؟
این ماده به اختصار با DSP نمایش داده میشود و فرمول شیمیایی آن Na2HPO4 است.
4-آیا این ماده، عوارض دارد؟
بله. استفاده مکرر از غذاهایی که در آن این ماده بهکاررفته است در طولانیمدت میتواند عوارضی مانند بیماریهای کلیوی، سنگ کلیه، بیماری قلبی و برخی مشکلات پزشکی دیگر را در پی داشته باشد.
5-از کجا میتوان دی سدیم فسفات تهیه کرد؟
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید با واحد فروش و پشتیبانی تماس بگیرید.
محمدی –
سلام وقت بخیر
از این محصول به عنوان نگهدارنده در مواد غذایی استفاده میشه؟
تیم صنایع شیمیایی تهران –
سلام. بله، این ماده یک افزودنی غذایی ایمن است که به طور گسترده در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرد تا ماندگاری محصولات را افزایش دهد.