به طور کلی بوتیل دی گلیکول (butyldiglcol) با نام های دیگر BDG، دی اتیلن گلیکول مونوبوتیل اتر و بونوکسی دی اتیلن گلیکول یکی از چندین حلال گلیکول اتر و یک ترکیب آلی بی رنگ و شفاف با بوی مشخص و ضعیف است. این ماده با فرمول C8H18O3 محلول در آب است و در بسیاری از حلال های رایج قابل اختلاط است؛ همچنین دارای فراریت کم و نقطه جوش بالایی است.
از کاربردهای این ماده می توان به عنوان حلال رنگ و لاک در صنایع شیمیایی، مواد شوینده خانگی و نساجی اشاره کرد.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی:
در جدول زیر برخی از مشخصات این ماده را مشاهده می کنید.
| نام های دیگر | بوتیل کاربیتول، بوتیل دیگول |
| فرمول شیمیایی | C8H18O3 |
| وزن مولکولی | 162 گرم |
| مشخصات ظاهری | مایع شفاف و بی رنگ |
| نقطه ذوب | -68°C |
| نقطه جوش | 230°C |
| نقطه اشتعال | 105°C |
| حلالیت | محلول در آب، اتانول، دی اتیل اتر و استون |
| دانسیته | 0.954 g/cm3 |
روش تهیه:
بوتیل دی گلیکول یکی از محصولاتی است که در زمان واکنش مولکول های اتیلن با ان بوتانول با استفاده از یک کاتالیزور قلیایی ایجاد می شود. در این واکنش اگر در انتها نسبت اتیلن به بوتانول بیشتر از دو باشد، بوتیل دی گلیکول به همراه مونو اترهای تری اتیلن گلیکول تولید می شود.
کاربردها:
این ماده کاربردهای بسیاری در صنعت دارد که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.
- صنایع رنگ و پوشش
- کامپوزیت های رزین اپوکسی
- به طور گسترده در لعاب های اجاق گاز
- صنعت چاپ به عنوان حلال لاک، رنگ ها و جوهر های چاپ
- در صنعت نساجی به عنوان مرطوب کننده
- ماده اولیه در تولید بوتیل دی گلیکول
- به عنوان ماده ی بی اثر، غیر فعال کننده و تثبیت کننده در آفت کش ها
- واسطه شیمیایی
- به عنوان حلال در لعاب ها با پخت بالا
این ماده با افزایش قابلیت برس کشی نقش مهمی در خشک کردن رنگ ها در هوا دارند. همچنین به عنوان رقیق کننده برای مایعات ترمز هیدرولیک و حلال متقابل برای صابون، روغن و آب در پاک کننده های خانگی کاربرد دارد.
نگهداری:
بوتیل دی گلیکول را در کانتینرها یا بشکه هایی از جنس فولاد نرم یا فولاد ضد رنگ نگهداری و حمل می کنند. البته این ماده همواره باید در زیر نیتروژن قرار داشته باشد و دمای محیط بیشتر از 40 درجه سانتی گراد نباشد؛ زیرا این ترکیب در دماهای بالا اکسید می شود. این ماده در شرایط مناسب تا یکسال ماندگاری دارد.
مضرات:
این ترکیب بسیار محرک است و از مضرات آن می توان به استفراغ و تحریک اشاره کرد.
MSDS و نکات ایمنی:
بوتیل دی گلیکول، ترکیبی خطرناک نیست اما یک محرک است و لازم است نکات ایمنی را پیش از کار با آن مطالعه کنید.
- در زمان کار با این ماده از لباس، عینک و دستکش محافظ استفاده کنید.
- پس از حمل این ماده دست ها را با آب بشویید.
- تماس این ترکیب باعث تحریک جدی چشم ها می شود؛ پس از تماس اگر لنز دارید آن را خارج کرده و برای 10 دقیقه چشم آسیب دیده را با آب بشویید.
- استنشاق آن باعث بروز آثار تحریک می شود، پس از استنشاق محیط کار را ترک کرده و هوای تازه تنفس کنید.
- در صورت تماس با پوست باعث تحریک آن می شود، پس از تماس آن ناحیه را با آب فراوان شستشو دهید.
- در صورت بلع باعث اسهال و استفراغ می شود، پس از بلع دهان را با آب بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
- این ماده را دور از مواد غذایی و نوشیدنی، آب های سطحی و زیر زمینی و در مکانی مناسب و دارای تهویه نگهداری کنید.
- این ترکیب را در تماس با اسیدهای قوی یا اکسید کننده ها قرار ندهید.
- برای خاموش کردن آتش ناشی از آن از اسپری آب، فوم الکل مقاوم، پودر شیمیایی خشک و کربن دی اکسید استفاده کنید.
با مطالعه و رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از کار با این ماده را کنترل کنید.
جمع بندی:
بوتیل دی گلیکول یکی از چندین حلال گلیکول اتر که یک ترکیب آلی شفاف با بوی مشخص است. این ماده را از واکنش مولکول های اتیلن با ان بوتانول با استفاده از یک کاتالیزور قلیایی تهیه می کنند. این ترکیب کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد که مهم ترین آن به عنوان حلال رنگ و لاک در صنایع شیمیایی است. این ماده خطرناک نیست اما بسیار محرک است و لازم است در زمان کار با آن نکات ایمنی را رعایت کرد.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.