تولوئن چیست؟ ترکیبی شیمیایی است که به عنوان جایگزین بنزن بکار می رود. حلال تولوئن به طور گسترده در واکنش های شیمیایی، رنگ، پلاستیک، لاک و… کاربرد دارد. نام آیوپاک این هیدروکربن متیل بنزن است و جزو ترکیبات آروماتیک می باشد.
تاریخچه تولوئن
نام این گیاه این ترکیب اولین بار توسط فیلیپ والتر در سال 1837 از تقطیر روغن کاج به دست آمد. حدود 4 سال بعد یک شیمیدان فرانسوی این ماده را از گیاهی که زادگاهش آمریکای جنوبی بود استخراج کرد نام گیاه بلسان پرو بود.
خرید تولوئن
جهت خرید تولوئن صنعتی با بهترین کیفیت و قیمت مطمئن با کارشناسان ما در صنایع شیمیایی تهران تماس حاصل نمایید.
خرید و فروش تولوئن
جهت اطلاع از قیمت تولوئن و چگونگی ثبت سفارش با همکاران ما در صنایع شیمیایی تهران در ارتباط باشید.
خواص فیزیکی و شیمیایی تولوئن
این ترکیب یک حلال شیمیایی است که در آب نامحلول است و چگالی آن از آب کمتر است. در مخلوط با آب در لایه بالایی قرار می گیرد و به منظور دکانته کردن و جداسازی مواد از آب مورد استفاده قرار می گیرد. اشتعال پذیر بوده و بخارات آن سمی و از هوا سبک تر است. مایعی بی رنگ با بوی شیرین و مانند بنزن است. در جدول زیر برخی اطلاعات محصول وجود دارد.
نام آیوپاک | متیل بنزن |
فرمول مولکولی | C7H8 |
چگالی | 0.87 گرم بر میلی لیتر |
نقطه ذوب | 95- درجه سانتیگراد |
دمای جوش | 111 درجه سانتیگراد |
حلالیت در آب | 0.52 گرم/ لیتر در دمای 20 درجه سانتیگراد |
روش تولید
این ترکیب به طور طبیعی در مقادیر کم در روغن خام وجود دارد. به عنوان محصول جانبی در تولید بنزین تحت کاتالیزورهای اصلاح شده تولید می شود. همچنین محصول جانبی در تولید کک از زغال سنگ نیز می باشد. برای جداسازی و خالص سازی تولوئن از زایلن و بنزن در روغن خام، از فرآیندهای تقطیر یا استخراج حلال استفاده می شود.
تولید در سطح آزمایشگاهی
برای تولید این حلال در آزمایشگاه می توان بنزن و متیل یدید را ترکیب کرده و از کاتالیزور آلومینیوم کلرید برای انجام واکنش استفاده شود. می توان از متیل کلرید نیز به عنوان منبع متیل استفاده کرد. معادله واکنش آن به صورت زیر است:
C5H5H + CH3I → C6H5CH3 + HI
کاربرد تولوئن
- پیش ماده برای تولید بنزن در واکنش هیدرو آلکیلاسیون
C6H5CH3 + H2 → C6H6 + CH4
- نیتراسیون تولوئن منجر به تولید مونو، دی و تری نیترو تولوئن می شود. دی نیترو تولوئن پیش ماده تولید تولوئن دی ایزوسیانات است که برای ساخت کف پلیب اورتان مورد استفاده قرار می گیرد.
- تری نیترو تولوئن همان ماده منفجره TNT است.
- از اکسیداسیون آن با اکسیژن بنزوئیک اسید و بنزآلدهید تولید می شود.
- به عنوان حلال در موارد مختلف مانند رنگ، تینر، درزگیرهای سیلیکونی، بسیاری از واکنشگرهای شیمیایی، پلاستیک، جوهر چاپ، افزودنی ها، لاک، چرم و ضدعفونی کننده ها.
- از آن برای تقویت عدد اکتان سوخت بنزینی، موتورهای احتراق داخلی و سوخت جت استفاده می شود.
MSDS و عوارض تولوئن
- این ماده قابلیت اشتعال بالایی دارد . بخار آن از هوا سنگین تر است و میتواند مسافت زیادی را تا منبع اشتعال، طی کند و آتش بگیرد.
- استفاده از تجهیزات ایمنی مانند دستکش ، روپوش و عینک محافظ الزامی می باشد.
- استنشاق گازهای این ماده یا بلع آن بسیار خطرناک، سمی و کشنده است و باعث سرگیجه ، احساس ضعف و اختلال بینایی و شنوایی و تهوع می شود.
- باعث ایجاد حساسیت و تحریک پوست می شود .
- در بانوان باردار منجر به آسیب به جنین می شود.
- اثر آن در طبیعت ماندگار است و در طولانی مدت در چرخه طبیعت پایدار مانده و منجر به آسیب به اکوسیستم می شود.
- اگر فردی در تماس با این ماده بدون محافظ قرار بگیرد در اثر تنفس گازهای متصاعد شده از این ماده دچار ضعف و بی حالی و در نهایت غش و گاهی مرگ می شود.
- در صورت تماس با چشم و یا تحریک پوست، محل را با آب به مدت 15 دقیقه کاملا شستشو دهید و حتما به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت خورده شدن تولوئن فرد را مجبور به استفراغ کرده و اورژانس را خبر کنید در این فاصله به مصدوم آب بخورانید. البته در صورت بیهوشی از خوراندن مایعات خودداری کنید.
- به دلیل سمیت بالای این ماده و اختلال در تنفس آماده اقدامات اولیه و CPR باشید.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.