سدیم هیدروکسید

توضیحات

مشخصات فیزیکی :
سدیم هیدروکسید خالص به شکل جامد کریستالی بدون رنگ و نقطه ذوب 318درجه سانتی گراد در این دما سدیم هیدروکسید تجزیه نمیشود.
هیدروکسید سدیم دارای حلالیت بالایی در آب است و در حلال های قطبی مثل اتانول و متانول به طور جزئی حل میشود.
سدیم هیدروکسید در حلال های ناقطبی مثل اتر نامحلول است.
همانند هیدراتاسیون اسید سولفوریک، انحلال هیدروکسید سدیم جامد در آب یک واکنش بسیار اکسوترمی است )واکنشی که طی آن گرما ،نور و انرژی آزاد میشود ، واکنش گرماده) که در آن مقدار زیادی حرارت آزاد می شود و تهدیدی برای ایمنی هنگام کار میباشد.
محلول حاصل معمولا بی رنگ و بی بو است و مانند سایر محلول های قلیایی هنگام تماس با پوست حالتی چرب و صابونی شدن احساس میکنیم این احساس ناشی از واکنشی است که بین هیدروکسید سدیم و چربی طبیعی پوست اتفاق می افتد

هیدراته شدن سدیم هیدروکسید:
سدیم هیدروکسید میتواند  طبق فرمول NaOH.nH2O چند ابه باشد.
در زیر مشخصات هیدرات های مختلف هیدروکسید سدیم را در دماها و غلظت های مختلف مشاهده میکنید

Heptahydrate, NaOH·7H₂O: from −28 °C (18.8%) to −24 °C (22.2%)

Pentahydrate, NaOH·5H₂O: from −24 °C (22.2%) to −17.7 (24.8%)

Tetrahydrate, NaOH·4H ₂O, α form: from −17.7 (24.8%) to +5.4 °C (32.5%)

Tetrahydrate, NaOH·4H₂O, β form: metastable

NaOH·3.5H₂O: from +5.4 °C (32.5%) to +15.38 °C (38.8%) and then to +5.0 °C (45.7%)

Trihydrate, NaOH·3H₂O: metastable

Dihydrate, NaOH·2H₂O: from +5.0 °C (45.7%) to +12.3 °C (51%).

Monohydrate, NaOH·H₂O: from +12.3 °C (51%) to 65.10 °C (69%) then to 62.63 °C (73.1%)

خصوصیات شمیایی :
واکنش با اسید :
سدیم هیدروکسید با اسید های پروتیک برای تولید آب و نمک های مربوطه واکنش میدهد ، برای مثال وقتی هیدروکسید سدیم با هیدروکلریک اسید واکنش میدهد ، سدیم کلرید تشکیل میشود:

NaOH(aq) + HCl(aq) —-> NaCl (aq) + H2O (l)

به طور کلی واکنش های خنثی شدن به صورت یک معادله یونی نشان داده میشوند:

OH- (aq) + H+(aq) —–> H2O (l)

این نوع واکنش هایی که با اسید قوی واکنش میدهند گرما آزاد میکند و ازین رو به این واکنش ها واکنش های گرماده و یا واکنش ها اکسترومیک میگویند.

مانند واکنش های بین اسید و باز که  برای تیتزاسیون استفاده می شوند.
با این حال، از هیدروکسید سدیم به عنوان یک استاندارد اولیه استفاده نمی شود، زیرا جاذب رطوبت ( hygroscopic) است و دی اکسید کربن را از هوا جذب می کند .

کاربردها:

هیدروکسید سدیم در صنعت چرم سازی و دباغی.
در صنعت پتروشیمی و استخراج از چاه های نفت.
در تصفیه آب
در صنایع تولید پارچه
در تولید لبنیات
خنثی سازی اسید و باطری سازی
صنایع غذایی، شیر و کنسروسازی
صنایع فلز و تولید شیشه، روی، آلومینیوم، گالوانیزه و آبکاری.

هیدروکسید سدیم کاربرد بسیار زیادی در صنایع دارد و همین دلیل عامل تولید سالیانه میلیون ها تن از آن در سراسر جهان است.